เตหน่ากู ร้อยเรียงเรื่องราวชาวปกาเกอะญอ
เครื่องดนตรีที่เกิดจากการทำเครื่องดีดไล่สัตว์ป่า
เตหน่ากู เครื่องดนตรีโบราณกว่า 200 ปี ของชาวกะเหรี่ยงขาว หรือปกาเกอะญอ จากเครื่องไล่สัตว์ป่า สู่เครื่องดนตรีประจำชาติพันธุ์ที่สะท้อนความคิด วิถีชีวิต วัฒนธรรม ความเชื่อ...
เตหน่ากู เป็นเครื่องดนตรีประเภทดีดของชาวกะเหรี่ยง กลุ่มปกาเกอะญอ มีลักษณะคล้ายพิณของพม่า มีสายทั้งหมด 6 สายทำจาโลหะ ยึดติดกับลูกบิด ตัวพิณจะเป็นกล่องด้านในกลวง ซึ่งส่วนมากจะทำมาจากวัสดุท้องถิ่น มีคอยาวโค้งงอ ซึ่งหลายคนอาจเคยได้ยินแค่คำว่า "เตหน่า" ส่วนคำว่า "กู" คือคำย่อของ "เกะกู" ที่แปลว่า โค้งงอ
กว่า 200 ปีที่เตหน่ากูได้ถือกำเนิดขึ้น บ้างกล่าวว่าอดีตเตหน่ากูเป็นเครื่องมือปราบศัตรูของบรรพบุรุษ ด้วยเสียงของมัน บ้างก็กล่าวว่ามาจากวัสดุเหลือใช้หลังการเผาไร่ ชาวบ้านคนหนึ่งเกิดเสียดายเศษไม้ จึงเก็บมันมาแกะเกลาแล้วขึงสายกะทำเป็นเครื่องดีดไล่สัตว์ป่า แต่กลับกลายเป็นเครื่องดนตรีไป ยังมีคำบอกเล่าจากผู้เฒ่าผู้แก่ชาวปกาเกอะญออีกว่า“การที่เราจะสร้างเตหน่ากูนั้นต้องสร้างเฉพาะคืนพระจันทร์เต็มดวงเพราะจะทำให้เสียงของเครื่องดนตรีชนิดนี้ไพเราะ” เป็นเครื่องดนตรีที่ใช้ในชีวิตประจำวันและใช้ประกอบในพิธีกรรมสำคัญต่างๆ อาจจะใช้บรรเลงอย่างเดียว หรือประกอบการขับร้องด้วยก็ได้
นอกจากเครื่องดนตรีนี้ จะสร้างและบรรเลงเพื่อความบันเทิงในงานรื่นเริงหรือการจีบสาวแล้ว ยังสะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตที่ผูกพันธ์กับธรรมชาติจากการออกแบบรูปลักษณ์เครื่องดนตรี รวมถึงภูมิปัญญาการประดิษฐ์เครื่องดนตรีของชาวปกาเกอะญออีกด้วย
ขอบคุณข้อมูลจาก :
https://thecitizen.plus/node/34666
https://www.posttoday.com/smart-life/706708
https://readthecloud.co/lazy-man-pwa-ka-nyaw-lute/
#แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ #สสส #วิสาหกิจเพื่อสังคม #SE #เตหน่า #เตหน่ากู #เครื่องดนตรี # #ปกาเกอะญอ
ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่าง ๆ ของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้ที่
Official Web : http://artculture4health.com/
Facebook : https://www.facebook.com/artculture4h
Youtube แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรม สร้างเสริมสุขภาพ : http://bit.ly/3YVFSl5
Instagram : https://www.instagram.com/artculture.4health/
Twitter : https://twitter.com/art_culture4h
Tiktok : https://www.tiktok.com/@artculture4health
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]