“ควายพรก” การละเล่นจากพรกมะพร้าว

“ควายพรก” การละเล่นจากพรกมะพร้าว

ควายพรก นับเป็นการละเล่นที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณของเกาะสมุย โดยจำลองจากประเพณีชนควาย ซึ่งเป็นประเพณีที่มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นที่โดดเด่น เป็นภูมิปัญญาเป็นวัฒนธรรมดั่งเดิมของท้องถิ่น ของชาวเกาะสมุย อำเภอเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎรธานี ส่วนคำว่า “พรก” ภาษาถิ่นใต้ หมายถึง กะลามะพร้าว นิยมนั่งยองเล่นบนพื้นดินหรือแข่งขันบนโต๊ะ

อุปกรณ์ที่นำมาทำควายพรก ประกอบด้วย พรก (กะลามะพร้าว) และเปลือกมะพร้าวแห้ง โดยเปลือกมะพร้าวใช้แทนตัวควายชน ส่วน พรก ใช้แทนเขาควาย

วิธีการทำควายพรก

1. นำ พรก (กะละมะพร้าว) มาตัดแต่งโดยเลียนแบบเขาควาย และลบคมส่วนปลาย
2. นำเขาควายที่ได้มาเสียบเข้ากับส่วนปลายด้านขั้วหัวของเปลือกมะพร้าวแห้งที่ตัดแต่งเลียนแบบลำตัวของควาย
3. แต่งเติมใบหน้าและหัวควายบนเปลือกมะพร้าวตามชอบ

วิธีการละเล่นควายพรก จะล้อมคอกจำลองขึ้นมาให้เสมือนสนามการแข่งขันขนาดย่อม จากนั้นนำควายพรกของผู้เข้าแข่งขันทั้งสองฝ่ายลงสนามมาขวิดกัน การตัดสินแพ้ชนะอยู่ที่เขาควายของใครจะหักก่อนกัน

ควายพรก เป็นของเล่นจากวัสดุธรรมชาติ สามารถเชื่อมโยงเรื่องสิ่งแวดล้อม เรื่องสังคม ตัวอย่างพื้นที่เกาะสมุยมีทุนมะพร้าวเป็นจำนวนมาก การประดิษฐ์ของเล่น “ควายพรก” จึงนำใช้ทุนจากพื้นที่ที่ตนเองมีอยู่นั่นคือ “มะพร้าว” มาผสมผสานกับเสน่ห์การประดิษฐ์ของเล่นด้วยมือ ทำด้วยความรัก และทำด้วยจิตใจ  จึงเป็นของเล่นที่มีคุณค่า และสะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาของท้องถิ่นนั้น ๆ พร้อมกับส่งเสริมให้เด็ก ๆ มีสายใยร่วมกันในขณะที่เด็กเล่นเป็นกลุ่ม ผู้ใหญ่สามารถสอดแทรกเรื่องความเมตตา ความมีน้ำใจ คุณธรรมจริยธรรม ซึ่งถ้าจะกล่าวไปแล้ว มีมากมายนับไม่ถ้วน

อ้างอิง

สำนักนันทนาการ กรมพละศึกษา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. เล่าเรื่องของเล่นไทย. โรงพิมพ์ เอส.ออฟเซ็ทกราฟฟิคดีไซน. กรุงเทพฯ. 2557. หน้า 23.

ธนกรณ์ ทองนุ้ย, เก็ตถวา บุญปราการ, ณฐพงศ์ จิตรนิรัตน์ และพรพันธ์ เขมคุณาศัย. (2562). ควายชน: ประเพณีเฉพาะถิ่นของชาวเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี. การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 10. หน้า 111.

เสน่ห์สมุย. ควายพรก การละเล่นจากพรกมะพร้าว. ค้นเมื่อ 14 พฤษภาคม 2567, จากhttps://www.facebook.com/photo/?fbid=122100127136255093&set=a.122097679238255093.

mairangsan. รีวิวการเล่นควายพรก. ค้นเมื่อ 14 พฤษภาคม 2567. จาก https://www.tiktok.com/@mairangsan/video/7312667285293042949.