กลองสะบัดชัย เป็นเครื่องดนตรีประเภทตีของชาวล้านนา
หมวดหมู่ เรื่องเด่น
, โดย : admin , 30 มีนาคม 65 / อ่าน : 27,388
กลองสะบัดชัย เป็นเครื่องดนตรีประเภทตีของชาวล้านนา
เมื่อพูดถึงเครื่องดนตรีทางภาคเหนือ เพื่อนๆคงเคยได้ยินคำว่า สะล้อ ซอ ซึง และมีอีกไหมครับที่พอจะนึกออก หลายคนอาจจะร้องอ๋อ เมื่อพูดคำว่า กลองสะบัดชัย ใช่แล้วครับ กลองสะบัดชัย ก็เป็นอีกหนึ่งเครื่องดนตรีที่โด่งดังและมีชื่อเสียงมากๆของชาวล้านนา
กลองสะบัดชัย เป็นเครื่องดนตรีประเภทตีของชาวล้านนา สมัยก่อนมักถูกใช้ตีเพื่อเป็นสัญญานบอกเหตุ ตีเพื่อเป็นสัญญาณบอกวันโกนและตีถวายพุทธบูชา หรือใช้ตีเป็นมหรสพในงานบุญของวัด กลองสะบัดชัย มีที่มาจาก กลองชัยมงคล ในช่วงเวลาศึกสงครามนั้น มักใช้ตีเพื่อเป็นสัญญานในการออกรบ
ปัจจุบันกลองสะบัดชัยถูกพัฒนามาเพื่อใช้ในงานแสดงมากขึ้น เช่นขบวนฟ้อนรำหรือการแสดงพื้นบ้าน จึงได้นำกลองมาใส่ไม้หามและทำให้เล็กลงเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนย้าย ด้วยความที่การตีกลองชนิดนี้มีความโลดโผนเร้าใจ มีการใช้ส่วนต่างๆของร่างกายในการร่ายรำด้วยท่วงท่าที่แข็งแรง น่าตื่นตาตื่นใจ จึงทำให้การแสดงหรือการเล่นกลองสะบัดชัย ได้รับความนิยมและโด่งดังมากๆ ทั้งในระดับประเทศและระดับนานาชาติ กลองสะบันชัยจึงกลายเป็นศิลปะพื้นบ้านที่สำคัญของชาวล้านนาในที่สุด
กลองสะบัดชัยคงเหลือไว้เป็นกลอง 3 ประเภท คือ
1. กลองสองหน้าขนาดใหญ่ มีลูกตุบ ที่มักเรียกว่า กลองบูชา แขวนอยู่ในหอกลองของวัดต่างๆ ลักษณะการตีมีจังหวะหรือทำนองที่เรียกว่าระบำ ทั้งช้าและเร็ว บางระบำมีฉาบและฆ้อง บางระบำมีคนตีไม้แสะประกอบอย่างเดียว
2. กลองสองหน้ามีลูกตุบและคานหาม เรียกว่ากลองชัย (สะบัดชัยลูกตุบ) เวลาตีผู้ตีจะถือไม้แสะข้างหนึ่ง อีกข้างหนึ่ง ถือไม้ตีกลอง การตีลักษณะนี้อาจมีฉาบและฆ้อง ประกอบ หรือไม่มีก็ได้ ปัจจุบันกลองสะบัดชัยประเภทนี้เกือบสูญหายไปแล้ว
3. กลองสองหน้า มีคานหาม ไม่มีลูกตุบ(กลองละบัดชัยสมัยใหม่) มีฉาบและฆ้องประกอบจังหวะ และมักมีนาคไม้แกะสลักประดับ ซึ่งเป็นที่นิยมแพร่หลายในปัจจุบัน
พ่อครูคำ กาไวย์ตีกลองสะบัดชัยครั้งสมัยหนุ่มๆ ปัจจุบัน ท่านเป็นศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง(การแสดงพื้นบ้าน)
ติดตามคอนเทนต์เกี่ยวกับแวดวงดนตรีได้ที่
Facebook : https://www.facebook.com/PunSilpPunSook
และ Youtube ปันศิลป์ ปันสุข : https://bit.ly/3tKmMPW
ติดตามข่าวสารและกิจกรรมปันศิลป์ ปันสุข เพิ่มเติมได้ที่
Official Web : www.artculture4health.com/pun
Instagram : https://www.instagram.com/punsilppunsook
Twitter : https://twitter.com/PunSilpPunSook
ปฏิทินกิจกรรม
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]
