ศิลป์สร้างสุข วัฒนธรรมสานสายใย ภูมิปัญญาไทยยั่งยืน

ศิลป์สร้างสุข วัฒนธรรมสานสายใย ภูมิปัญญาไทยยั่งยืน 

          ศิลปะ เป็นความงาม คุณค่าของความงามคือการสร้างสรรค์ เป็นสุทรียภาพ หรือการสร้างอารมณ์ต่างๆ  โดยศิลปะจะรวมไปถึงงานในรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น งานเขียน บทกวี การเต้นรำ การแสดง ดนตรี งานปฏิมากรรม ภาพวาด-ภาพเขียน ที่นับเป็นศาสตร์ที่มีประวัติมาอย่างยาวนาน ตั้งแต่มีมนุษย์เกิดขึ้น

         วัฒนธรรม เป็นรูปแบบของกิจกรรมมีความเด่นชัดและมีความสำคัญ วิถีการดำเนินชีวิต วัฒนธรรม สามารถแสดงออกทาง ดนตรี วรรณกรรม จิตรกรรม ประติมากรรม การละครและภาพยนตร์ บางครั้งอาจว่าด้วยการบริโภค ความสัมพันธ์ทางสังคม  แนวทางการปฏิบัติ การหลอมรวมอยู่ด้วยกัน

          เมื่อทั้งศิลปะ และวัฒนธรรม เป็นงานที่มีคุณค่าของความงามที่มีความสำคัญต่อจิตใจคน การทำงานเพื่อขับเคลื่อนงานศิลปวัฒนธรรมให้เดินหน้าไปสู่ทิศทางที่เข้มแข็งขึ้นคนทำงานศิลปะได้มีบทบาทมากขึ้น    งานศิลปวัฒนธรรม จึงเป็นเสมือนเครื่องมือที่จะปลุกจิตสำนึกในส่วนนี้ได้ เพียงแต่ต้องเข้าใจให้ตรงกันว่า “ศิลปวัฒนธรรมมันไม่ใช่เรื่องแค่ถ้อยคำ เรื่องสวยๆ งามๆ เท่านั้น แต่มันหมายถึงจิตวิญญาณของคน เป็นวิถีชีวิต ศิลปะเป็นความจัดเจนในการทำงาน วิถีชีวิตก็คือการทำงาน ความจัดเจนในการทำงานมันก็เป็นศิลปะ ศิลปวัฒนธรรมมันอยู่ในตัวของเรานั่นเอง...

           นั่นคือหัวใจหลักของการทำงานที่ภาคีเครือข่ายศิลปวัฒนธรรมทั้ง 4 ภูมิภาคทำกันมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งหมดก็เพื่อใช้งานศิลปวัฒนธรรมเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและสร้างเสริมสุขภาพทั้งในระดับปัจเจก ระดับชุมชน ระดับสังคม โดยพัฒนาเครือข่ายเยาวชน เครือข่ายศิลปิน เครือข่ายผู้นำชุมชน ก่อให้เกิดศิลปะสร้างสรรค์ พื้นที่สร้างสรรค์ ชุมชน-สังคมต้นแบบ ที่สร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างยั่งยืน เฉกเช่นเดียวกับโครงการต่างๆ ที่เกิดขึ้นทั้ง 4 ภาคทั่วประเทศที่แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้สนับสนุนผ่านกิจกรรมและโครงการต่างๆ จากการขับเคลื่อนงานนั้นได้ก่อเกิดเป็นกิจกรรมต่างๆ มากมาย อาทิ

          ที่อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม กลุ่มหมอลำหุ่นเด็กเทวดา นำโดย ครูเซียง ปรีชา การุณ ชวนเด็กๆ ทำหน้ากากเพื่อนำไปใช้ทำเป็นหุ่นละคร โดยครูเซียง บอกว่า กว่าจะมาเป็นหุ่นได้แต่ละตัวละคร ต้องมีการสร้าง การประดิษฐ์ และใส่ใจในรายละเอียดในทุกๆ ขั้นตอน เมื่อว่างหรือหลังเลิกเรียนเด็กที่นี่ @บ้านหนองโนใต้ อ.นาดูน จ.มหาสารคาม เขาไม่ได้ไปไหน แต่กลับมารวมกลุ่มกันเพื่อ "สร้างหุ่น"

           นอกจากจะใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์แล้ว แน่นอนนี่เป็นส่วนหนึ่งในการนำรายได้จะเข้ามาสู่ชุมชน ที่สำคัญยังช่วยอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมเอาไว้ให้คงอยู่คู่ชุมชนต่อไป...

            ตามมาที่เครือข่ายศิลปวัฒนธรรมชุมชนภาคอีสานกันบ้าง ที่ได้นำคาราวาน สร้างสุขปลุกใจเมือง Spark U ลงไปที่สถานพินิจเด็กและเยาวชนจังหวัดขอนแก่น เข้าไปร่วมปลุกใจเด็กๆ ที่เดินหลงผิด ให้หันกลับมามองตัวเอง ถามตัวเองว่า ความสุข ความฝัน ความหวัง ของพวกเขาคืออะไร โตขึ้นอยากเป็นอะไร? ... เชื่อไหม “เขาเหล่านี้ก็มีฝัน” กิจกรรมในวันนั้นสำเร็จลงไปได้ด้วยดี พร้อมรอยยิ้มของเยาวชน ทุกคนล้วนมีความฝันอยากกลับออกไปอยู่กับคนที่ตนรัก และก็หวังว่าจะได้รับโอกาสจากสังคมภายนอกเมื่อได้ออกมาแล้ว

           โดยกิจกรรมที่เกิดขึ้นนั้นหวังและตระหนักอยากให้เยาวชนทุกคนคิดถึงอนาคตของตนเอง เพื่อจะได้ไม่ก้าวพลาดเหมือนอดีตที่ทำให้ปัจจุบันต้องเข้ามาอยู่ในสถานที่ที่ขาดอิสรภาพเฉกเช่นทุกวันนี้

            ไม่เพียงแค่นั้นที่เทศบาลตำบลท่าพระ อำเภอเมือง จ.ขอนแก่น ก็เป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่ได้ทำกิจกรรมดีๆ งานนี้อยู่ในโครงการจัดตั้งตลาดร้อยปีและศูนย์การเรียนรู้ตำบลท่าพระ SPARK U ปลุกใจเมือง #ภาคอีสาน เขาได้นำเด็กและเยาวชนมาทำหนังหนังสั้นเพื่อบอกถึงประวัติชุมชน และของดีที่มีอยู่ที่ท่าพระ ในหนังสั้นเรื่อง "ท่าพระซิตี้ มีหยังดีนะ" ผลงานจากนักเรียนระดับมัธยมศึกษา โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการขอนแก่น งานนี้นอกจากจะได้เรียนรู้กระบวนการทำหนังสั้นแล้ว เยาวชนทั้งหมดยังได้มีโอกาสศึกษาและเก็บความรู้เกี่ยวกับชุมชนของตนเองที่ไม่เคยรู้มาก่อนกลับไปสื่อสาร และบอกต่อแก่คนอื่นๆ ได้ สร้างความภาคภูมิใจ และเกิดจิตสำนึกรักบ้านเกิดให้พวกเขาด้วย...

 @จากจุลสารศิลป์สร้างสุข ฉบับที่ 31 เดือนมิถุนายน 2560