หาอยู่ หากิน วิถีถิ่นบ้านเรา

ศิลปวัฒนธรรม เป็นเสน่ห์ที่สร้างสีสันให้กับสถานที่ บอกถึงวิถีการดำเนินชีวิตที่คนเราได้สร้างขึ้นมา ไม่ว่าจะเป็นการละเล่น การแสดง การร้องเพลงหรือแม้แต่ผลงานจิตกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม รวมไปถึงความคิด ความเชื่อ ความรู้ ภาษา ศิลปะ ประเพณี ทั้งหมดล้วนสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ และแต่ละพื้นที่ก็จะมีเอกลักษณ์ที่แตกต่างกันออกไป อย่างเช่นที่ชุมชนริมทางรถไฟวัดชัยพฤกษมาลา ราชวรวิหาร ที่มี “เรือ” เป็นตัวขับเคลื่อนและนำทุกคนมาอยู่รวมกัน เพื่อที่จะให้คนรุ่นใหม่ไม่ลืมเรื่องราวการใช้ชีวิตในอดีตจึงได้มีการจัดตั้ง “โรงเรียนสืบสานศิลปะ วัฒนธรรมท้องถิ่น” อยู่ภายใต้โครงการ “หาอยู่ หากิน วิถีถิ่นบ้านเรา” เพื่อให้เด็กและเยาวชนเข้ามาเรียนรู้วิถีชีวิต ศิลปะ และวัฒนธรรมแขนงต่างๆ ร่วมกัน

ลุงชัย หรือ นายสุรชัย รุณบุญรอด ผู้รับผิดชอบโครงการ “หาอยู่ หากิน วิถีถิ่นบ้านเรา” และผู้ก่อตั้ง “โรงเรียนสืบสานศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น” เล่าว่า โรงเรียนสืบสานศิลปะ วัฒนธรรมท้องถิ่น ตั้งอยู่ที่ชุมชนริมทางรถไฟวัดชัยพฤกษมาลา ราชวรวิหาร แขวงตลิ่งชัน เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร ที่นี่เป็นชุมชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม แต่ด้วยความอุดมสมบูรณ์ในเรื่องน้ำและวิถีชีวิตริมน้ำทำให้มีคนจากหลายพื้นที่หลั่งไหลเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่นี่ ในอดีตด้วยที่นี่เป็นชุมชนคลองมีแยกไปยังแม่น้ำหลายสายจึงมีการใช้ “เรือ” ในการเดินทางเป็นหลัก เวลาผ่านไปเมื่อถนนตัดผ่านเรือก็ค่อยๆ ถูกลดความนิยมในการใช้ไป

“เพราะกลัวว่าเยาวชนรุ่นหลังจะหลงลืม “การเดินทางทางน้ำไป” ลุงชัยจึงอยากจะฟื้นฟูวัฒนธรรมการใช้เรือเป็นพาหนะขึ้นมาด้วยเปิดให้มีการสอนหัตถกรรมการต่อเรืออย่าง “เรือบด” ขึ้นในโรงเรียนแห่งนี้ เพราะเมื่อใครทำเรือบดได้แล้วก็จะสามารถทำเรือชนิดอื่นได้ และเพื่อความหลากหลายจึงมีการสอนศิลปวัฒนธรรมอื่นๆ ที่เคยมีที่นี่ควบคู่ไปด้วย อาทิ หัตกรรมเครื่องหนัง, กระบี่กระบอง, กลองยาว, มวยไทย, การทำหุ่นกระบอก, เปเปอร์มาเช่ และสวนเกษตรพอเพียง” ลุงชัย บอก

แล้วลุงชัยก็บอกต่อว่า วันนี้ถ้าเราไม่นำวัฒนธรรมมาเป็นตัวเชื่อมให้เด็กและเยาวชนไทยสนใจ พวกเขาก็จะใช้สิ่งเสพติดอบายมุข สังคมก็จะเสื่อมโทรมลง เราถึงต้องดึงเด็กและเยาวชนไทยให้หันมาสนใจศิลปวัฒนธรรม การละเล่นไทย หลังจากเปิด โรงเรียนสืบสานศิลปะ วัฒนธรรมท้องถิ่นแล้ว เพื่อให้เด็กติดตามและกลับไปทบทวนสิ่งที่ได้เรียนมา พร้อมทั้งเป็นการเผยแพร่แนะนำให้สังคมได้เรียนรู้หลังสูตรต่างๆ ทางโรงเรียนจึงได้เปิดสอนสิ่งต่างๆ ที่มีให้กับผู้ที่สนใจด้วยความยินดี ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความยั่งยืนต่อไป

ใครที่สนใจสามารถมาร่วมเรียนรู้และเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์ของดีที่มีค่าชุมชนเอาไว้ ลุงชัยบอกว่าตนยินดีถ่ายทอดให้ สามารถโทรศัพท์สอบถามได้ที่ 086-974-1492

 @จากจุลสารศิลป์สร้างสุข ฉบับที่ 31 เดือนมิถุนายน 2560