อะไรคือใบสันดาน? พืชชื่อสะดุดหู ของดีเมืองจันท์
ดีกรีส่วนผสมหนึ่งในเมนูเชิดชูอาหารถิ่น ประจำปี 2567
"มะนาวใส่เยอะเท่าไหร่ยิ่งเปรี้ยว แต่ใบสันดานใส่เยอะแค่ไหนก็เปรี้ยวเท่าเดิม" นิยามของพืชท้องถิ่นจันทบุรีที่ได้อยู่ในส่วนผสมของแกงส้มใบสันดาน เมนูเชิดชูอาหารถิ่น จังหวัดจันทบุรี
ต้นสันดาน เป็นไม้เถา ไม้เลื้อย ใบปลายยาว คล้ายรูปหัวใจ มีหัวหรือเหง้าอยู่ใต้ดิน ออกดอกเป็นช่อสีชมพู 5 กลีบ ผลกลมสีเขียว ขนาดเท่าเม็ดพริกไทย พบช่วงฤดูฝน ขึ้นตามริมรั้วหรือป่าละเมาะ ใช้ได้เกือบทุกส่วนของต้น เช่น ใบมีกลิ่นและรสเปรี้ยวกลมกล่อมใกล้เคียงกับใบมะขามอ่อน ชาวจันทบุรี อำเภอขลุง จึงนำมาใช้ทำเมนูแกงส้มใบสันดาน
แต่หากต้องการรสเปรี้ยวเพิ่มโดยการใส่ใบสันดานเยอะมากเท่าไหร่ รสชาติก็ยังเปรี้ยวเท่าเดิมอยู่ดี จึงเรียกว่า เปรี้ยวเป็นสันดานอยู่เพียงเท่านี้ คนโบราณในพื้นที่เรียกติดตลกว่า สันดานเปรี้ยว หรือขี้เกียจเปรี้ยวนั้นเอง วิธีการทำแกงส้มใบสันดานนั้น เริ่มต้นจากการโขลกพริกแกงใส่ในน้ำเดือด แล้วใส่เนื้อสัตว์ เช่น ปลา กุ้ง ฯ ตามชอบแต่ห้ามใส่มากจนน้ำแกงไม่ท่วม และห้ามคน รอเนื้อสัตว์สุขจึงค่อยใส่ใบสันดานลงไปเป็นอันเสร็จ เมื่อนำใบสันดานไปทำแกงส้มแล้ว ใบสันดานจะนิ่มขึ้น ทำให้กลืนง่าย คล่องคอ ให้รสชาติเปรี้ยวที่กลมกล่อม รวมกับความหวานมันจากเนื้อปลาที่ใส่ลงไป สมุนไพรในเครื่องแกงส้ม ยิ่งชูรสชาติและกลิ่นให้น่ารับประทานยิ่งขึ้น สมกับการได้เป็นหนึ่งใน 1 จังหวัด 1 เมนูเชิดชูอาหารถิ่นของจังหวัดจันทบุรี สุดยอดเมนูอาหารถิ่น “รสชาติ...ที่หายไป The Lost Taste”
นอกจากต้นสันดานจะสามารถนำไปประกอบอาหารได้แล้ว ยังมีสรรพคุณทางการแพทย์อีกด้วย โดยแพทย์ชาวชนบทใช้ปรุงเป็นยาขับเสมหะแก้ไอ แก้บิด เนื่องจากเสมหะเป็นพิษ ให้ปวดเบ่ง และลดไขมันได้ หากใครได้ลิ้มลองรับรองได้ว่าจะได้ทั้งความอร่อย ได้ทั้งสุขภาพและยังได้อนุรักษ์เมนูประจำท้องถิ่นด้วย
ขอบคุณข้อมูลจาก :
https://wecitizensthailand.com
http://m-culture.in.th/album
https://thainews.prd.go.th/
#แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ #สสส #วิสาหกิจเพื่อสังคม #SE #ใบสันดาน #ส้มสันดาน #จันทบุรี #แกงส้มใบสันดาน
ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่าง ๆ ของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้ที่
Official Web : http://artculture4health.com/
Facebook : https://www.facebook.com/artculture4h
Youtube แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรม สร้างเสริมสุขภาพ : http://bit.ly/3YVFSl5
Instagram : https://www.instagram.com/artculture.4health/
Twitter : https://twitter.com/art_culture4h
Tiktok : https://www.tiktok.com/@artculture4health
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]