น่อเป๊โจ่วฮ์ ประเพณีปีใหม่ของชาวม้ง เล่นลูกช่วง ตีลูกข่าง ฟังขลุ่ย ชมการแสดง
น่อเป๊โจ่วฮ์ ประเพณีปีใหม่ม้ง หรือประเพณีกินสามสิบ คำว่า น่อ หมายถึง กิน และเป๊ะเจ่า หมายถึง สามสิบ เมื่อรวมกัน น่อเป๊โจ่วฮ์ จึงหมายถึง งานฉลองวันสิ้นปี หรือปีใหม่ เนื่องจากชาวม้งจะนับช่วงเวลาตามจันทรคติ โดยจะเริ่มนับตั้งแต่ขึ้น 1 ค่ำ ไปจนถึง 30 ค่ำ(ตรงกับช่วงเดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนมกราคม) ซึ่งเป็นวันหนุ่มสาวชาวม้งจะได้สวมชุดประจำเผ่า และเครื่องประดับสวยงาม มาพบปะและแข่งกีฬา ทำการแสดง รวมถึงการละเล่นต่าง ๆ อีกด้วย
.
การแข่งกีฬาและการละเล่นที่นิยม ได้แก่ ลูกช่วง หรือที่ชาวม้งเรียกว่า จุเป๊าะ โดยลูกช่วงจะมีลักษณะกลมคล้ายลูกบอลทำด้วยผ้า กติกาการเล่น จะแบ่งออกเป็น 2 ฝ่าย คือฝ่ายหญิงและชาย โดยฝ่ายหญิงหรือญาติฝ่ายหญิงจะเป็นผู้นำลูกช่วงให้ฝ่ายชายก่อน จากนั้นจะตั้งแถวเป็นหน้ากระดานเรียงหนึ่ง หันหน้าเข้าหากันให้มีระยะห่างพอสมควร แล้วเริ่มโยนลูกช่วงไปมา และในระหว่างนั้นสามารถสนทนากับคู่ของตนได้ เพื่อความสนุกสนาน และเป็นการเปิดโอกาสให้หนุ่มสาวได้รู้จักกัน ถ้าพูดคุยแล้วชอบพอกันจะนำไปสู่การแต่งงานกันในอนาคต
.
เดาต้อลุ๊ หรือลูกข่าง อีกหนึ่งกีฬาที่หนุ่ม ๆ ม้งนิยมเล่นในประเพณีน่อเป๊โจ่วฮ์ โดยจะแยกวงผู้ใหญ่และวงเด็ก ซึ่งการเล่นลูกข่างนี้จะเป็นการละเล่นสำหรับผู้ชายโดยเฉพาะ เพื่อสร้างสัมพันธ์กับเพื่อนบ้าน นอกจากนี้หนุ่มม้งคนไหนอยากบอกรักสาวแต่ไม่กล้า จะเป่าขลุ่ยม้ง บอกรักสาว ๆ ผ่านเสียงเพลงจากขลุ่ยม้ง สะท้อนถึงเครื่องดนตรี และวิถีชีวิตของชาวม้ง
.
นอกจากนี้ ยังมีการแสดงต่าง ๆ เช่น การรำกระด้ง ที่เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ของม้ง การรำเก็บชา ที่แสดงถึงวิถีชีวิต เครื่องใช้และเป็นการรำลึกถึงคุณค่าของใบชาที่เก็บมาต้มกินเป็นประจำอีกด้วย ฯ ทำให้ชาวบ้าน และนักท่องเที่ยวได้มาเยี่ยมเยียนได้สนุกสนาน เพลิดเพลินไปกับวัฒนธรรมที่สวยงามของชาวม้ง
.
ขอขอบคุณข้อมูลจาก :
https://prachatai.com/journal/2013/02/45132
https://www.royalparkrajapruek.org/Knowledge/view/350
.
#แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ #สสส #วิสาหกิจเพื่อสังคม #SE #น่อเป๊โจ่วฮ์ #ม้ง #การละเล่น #ปีใหม่ม้ง
.
ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่าง ๆ ของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้ที่
Official Web : http://artculture4health.com/
Facebook : https://www.facebook.com/artculture4h
Youtube แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรม สร้างเสริมสุขภาพ : http://bit.ly/3YVFSl5
Instagram : https://www.instagram.com/artculture.4health/
Twitter : https://twitter.com/art_culture4h
Tiktok : https://www.tiktok.com/@artculture4health
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]