สสส. จัดเวทีเสวนาเครือข่ายพัฒนานโยบายย่านสร้างสรรค์ ภูมิพลังวัฒนธรรม (Soft power) ขับเคลื่อนย่านสร้างสรรค์ของชุมชนเพื่อสุขภาวะ

หมวดหมู่ เรื่องเด่น , โดย : root , 25 พฤศจิกายน 67 / อ่าน : 73


สสส. จัดเวทีเสวนาเครือข่ายพัฒนานโยบายย่านสร้างสรรค์ ภูมิพลังวัฒนธรรม (Soft power) ขับเคลื่อนย่านสร้างสรรค์ของชุมชนเพื่อสุขภาวะ หวังดึงเอาทุนวัฒนธรรมที่เป็นอัตลักษณ์ ต่อยอดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ทางด้าน อาหาร แฟชั่น การออกแบบ และการท่องเที่ยวชุมชนเชิงวัฒนธรรม มาพัฒนาเป็นมูลค่าเพิ่มเพื่อสร้างชุมชนเข้มแข็งยั่งยืน

.

(วันที่ 25 พฤศจิกายน 2567) แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน), กรุงเทพมหานคร, อนุกรรมาธิการด้านศิลปะและวัฒนธรรม วุฒิสภา, ประชาคมบางลำพู และชมรมเกสรลำพู จัดเวทีเสวนาเครือข่ายพัฒนานโยบายย่านสร้างสรรค์ “ภูมิพลังวัฒนธรรม (Soft power) ขับเคลื่อนย่านสร้างสรรค์ของชุมชนให้ยั่งยืนได้อย่างไร” ขึ้นที่พิพิธบางลำพู เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

.

โดย รศ.จุมพล รอดคำดี ผู้ทรงคุณวุฒิ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าว่า ปัจจุบันนานาประเทศให้ความสำคัญกับการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยต้องพัฒนาให้เกิดความความสมดุล ทั้งมิติเศรษฐกิจ มิติสังคม มิติสิ่งแวดล้อม และมิติของความมีธรรมาภิบาล ซึ่งสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) มุ่งเน้นให้ทุกคนบนแผ่นดินไทย มีวิถีชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ที่สนับสนุนต่อการมีสุขภาวะองค์รวมที่ดีอย่างยั่งยืน ทั้งในมิติกาย จิตใจ สังคม และปัญญา การพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนในมิติที่ทาง สสส. โดยแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ จึงไม่เพียงแค่มุ่งเน้นมิติด้านเศรษฐกิจจากทุนอัตลักษณ์ของชุมชน เป็นเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ย่านสร้างสรรค์เท่านั้น ยังบูรณาการแนวคิดในเรื่อง 4 สุข 3 เสา+ และ 1 ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม เข้ามาในชุมชนโดยที่ 4 สุข หมายถึง สุขภาวะ 4 มิติ ทั้ง กาย ใจ สังคม ปัญญา (3 เสา+ หมายถึง 3 เสาหลักของการพัฒนาอย่างยั่งยืนได้แก่ เศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และการมีธรรมาภิบาล , 1 ภูมิปัญญา หมายถึงความรู้ที่เป็นอัตลักษณ์ เป็นสินทรัพย์เพื่อเพิ่มคุณค่าและมูลค่าของชุมชนนั้น ๆ , “ทุนทางวัฒนธรรม” ซึ่งเป็นมรดกและภูมิปัญญาที่ทรงคุณค่าของชุมชน มีบทบาทสำคัญในการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน) ดังนั้น การส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจและสร้างรายได้ในชุมชน ที่ประชาคมบางลำพูกำลังดำเนินอยู่ดังกล่าวนี้ สสส. เชื่อว่า จะช่วยสร้างสมดุลระหว่าง 4 สุข 3 เสา+ 1 ภูมิปัญญา เพื่อนำไปสู่การพัฒนาชุมชนได้อย่างยั่งยืน ได้อย่างดี

.

ด้าน ดร.ดนัย หวังบุญชัย ผู้จัดการ แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. กล่าวว่า ตลอดระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา แผนงานฯ ได้ดำเนินการภายใต้โครงการการใช้ทุนวัฒนธรรมหรือภูมิวัฒนธรรมในชุมชนต่าง ๆ มาแล้วทั่วประเทศโดยได้ดึงเอาทุนวัฒนธรรมที่เป็นอัตลักษณ์ที่เป็นจุดแข็งของชุมชนที่อาจจะถูกหลงลืมและยังไม่ได้นำเอาคุณค่ามาพัฒนาเป็นมูลค่า โดยอาศัยจิตสาธารณะดึงคนรุ่นใหม่เข้ามาร่วมทำงาน ไม่ว่าจะเป็นคนที่มีภูมิลำเนาดั้งเดิมแล้วไปทำงานต่างถิ่นได้กลับเข้ามาชุมชนตัวเอง หรือคนที่อยู่ในชุมชนแต่ยังไม่มีงานทำได้มาเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาชุมชนให้มีความยั่งยืน โดยมุ่งเป้าไปที่เรื่องของเศรษฐกิจสร้างสรรค์ กระจายโอกาส กระจายรายได้อย่างมีส่วนร่วมโดยคำนึงถึงเรื่องของสุขภาวะ เศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อมควบคู่กันไป ซึ่งนวัตกรรมในการพัฒนาทุนวัฒนธรรม ภูมิพลังวัฒนธรรม (Soft power) คือ 1.เรื่องของอาหาร Food/Gastronomy 2.งานศิลปหัตถกรรม Craft and Design แฟชั่นดีไซน์ เสื้อผ้า เครื่องประดับ อุปกรณ์ของตกแต่งบ้าน และ 3.การท่องเที่ยวชุมชนเชิงวัฒนธรรม การรื้อฟื้นทุนวัฒนธรรมอัตลักษณ์เดิม เช่น การละเล่น ประเพณี วัฒนธรรมเพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวในชุมชน การแสดงศิลปะหัตกรรม ศิลปะการแสดงต่างๆ ที่เป็นสัญลักษณ์ของพื้นถิ่นหรือชาติพันธุ์ แม้แต่การท่องเที่ยวตลาดบนบก ตลาดน้ำ ถนนคนเดิน ถ้ามีการพัฒนาให้มีการละเล่น การแสดง รื้อฟื้นขึ้นมาใหม่ทั้งหมดนี้จะเป็นเสมือนการสร้างงานสร้างโอกาสสร้างความยั่งยืนให้กับชุมชนทั้งหมดนี้ให้เกิดความเข้มแข็ง

     

.

“กลไกที่สำคัญคือ การสร้างองค์กรในชุมชนที่เรียกว่า “วิสาหกิจเพื่อสังคมหรือ Social Enterprise” แต่ สสส. ไม่สามารถสนับสนุนเรื่องนี้ในระยะยาวได้ การพัฒนาให้เกิดการขับเคลื่อนย่านสร้างสรรค์ของชุมชนให้ยั่งยืนนั้นจึงจำเป็นต้องมีทุกภาคส่วนเข้ามาเกี่ยวข้อง ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม ปราชญ์ชาวบ้าน ชุมชน ศิลปิน และทำให้เกิดความนิยมชมชอบทั้งคนไทยและต่างประเทศ “ย่านวัฒนธรรม” จึงเป็นเรื่องที่จะทำให้ชุมชนเข้มแข็ง ยั่งยืนในระยะยาวได้ จากการทำงานที่ผ่านมาได้มีโครงการที่ทำงานเรื่องนี้แล้วกว่า 20 โครงการใน 15 จังหวัดทั่วประเทศ โดยมีการทำงานออกเป็น 4 กลุ่มใหญ่ คือ กลุ่มแรก เป็นเครือข่ายทำงานและประสบความสำเร็จไปแล้ว โดยไม่จำเป็นต้องพึ่งทุนสนับสนุนจาก สสส. แล้ว แต่ยังคงเป็นเครือข่ายทางด้านความร่วมมือทางวิชาการและในเชิงพื้นที่ อาทิ เชียงใหม่ , มหาสารคาม , กระบี่ , ภูเก็ต กลุ่มที่สองเป็นกลุ่มแกนนำหลัก ซึ่งมี 4 จังหวัด ที่จะพัฒนาเป็นศูนย์บ่มเพาะเพื่อทำงานกับคณะกรรมการถ้ามีนโยบายในเรื่องของ 1 ครอบครัว 1 soft Power (one family, on soft power) หรือเป็นศูนย์บ่มเพาะในระดับจังหวัด อาทิ บางลำพู กรุงเทพมหานคร , โคกสลุง จังหวัดลพบุรี , สาวะถี จังหวัดขอนแก่น และเมืองเก่าสงขลา จังหวัดสงขลา กลุ่มที่สาม เป็นภาคีเครือข่ายหน้าใหม่ที่มีส่วนร่วมและกำลังสร้างความเข้มแข็ง อาทิ อำเภอสหัสขันธ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ , หลาดใต้โหลด จังหวัดพัทลุง , ห้วยปูแกง จังหวัดแม่ฮ่องสอน , ลิปะน้อย เกาะสมุย จังหวัดสุราษฏร์ธานี , ชุมชนเนินพระปราง จังหวัดสุพรรณบุรี และ ชุมชนไทยวน ในตำบลหนองโพ จังหวัดราชบุรี กลุ่มที่สี่ เป็นพื้นที่ที่กำลังจะพัฒนามาเป็นพื้นที่ใหม่ มี 2 พื้นที่ อาทิ ย่านหล่งฮิมคาว จังหวัดเชียงใหม่ และย่านอวดชุม จังหวัดชุมพร” ดร.ดนัย หวังบุญชัย ผู้จัดการ แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. กล่าว

.

ด้าน นางสาวปานทิพย์ ลิกขะไชย กรรมการบริษัท เสน่ห์บางลำพู จำกัด (วิสาหกิจเพื่อสังคม) และประธานวิสาหกิจชุมชนเสน่ห์ย่านบางลำพู กล่าวว่า ชุมชนบางลำพูเป็นชุมชนเก่าแก่ที่อยู่ในเกาะรัตนโกสินทร์ก็จริง แต่สภาพภายในนั้นมีช่องว่างระหว่างคนรวย คนจน มีปัญหาการขาดโอกาสของเด็กในชุมชนแออัด ซึ่งปัญหานี้ทำให้ชุมชนบางลำพูนำกระบวนการเรื่อง ศิลปวัฒนธรรม ทุนทางวัฒนธรรม มาสร้างงาน สร้างอาชีพให้เด็กเข้ามามีส่วนร่วมโดยเฉพาะเรื่องไกด์เด็กบางลำพูที่กลายเป็นจุดแข็งในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเพื่อทำให้เด็กที่อยู่ในชุมชนแออัดปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตัวเองจากสิ่งที่เป็นปัจจัยเสี่ยงเช่น ติดเกม ติดยา ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ กล้าแสดงออก เกิดเป็นการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมนี้ขึ้นมาเป็นแกนนำเยาวชน พัฒนาเป็นมัคคุเทศก์น้อย ศิลปินน้อย ซึ่งเป็นบทบาทสำคัญในการพัฒนาเชิงสร้างสรรค์ กลายเป็นย่านสร้างสรรค์บางลำพู และเกิดเป็นการต่อยอดทำให้มีโครงการเกิดขึ้นมากมาย เมื่อ สสส. เข้ามาหนุนเสริมและต่อเติมเรื่องของทุนวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เป็นโมเดลเพื่อทำงานต่อยอดร่วมกับภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคอื่นได้อย่างเข้มแข็ง และทำให้ชุมชนสามารถที่จะมีกำลังในการทำงานเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนได้อย่างปัจจุบัน ทั้งนี้อยากเชิญชวนทุกๆ คนมาเยี่ยมชมย่านสร้างสรรค์บางลำพู โดยมีกิจกรรมที่สำคัญมากมาย นอกจากจะมีเวทีเสวนาแล้วยังมีการเปิดแฟชั่นโชว์ที่ดึงเอางาน Craft and Design ที่มีการดึงเอาอัตลักษณ์ทุนวัฒนธรรมออกมานำเสนอร่วมกับสถาบันการศึกษาต่าง ๆ และนอกจากงานนี้ในงานเทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ 2568 | Bangkok Design Week 2025 ที่จะจัดขึ้นวันที่ 15-23 กุมภาพันธ์ 2568 บางลำพูก็เป็นหนึ่งในเมืองสร้างสรรค์นั้นด้วย โดยสามารถติดตามรายละเอียดได้ที่ แฟนเพจ : เสน่ห์บางลำพู

.

.

ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่าง ๆ ของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้ที่

Official Web : http://artculture4health.com/

Facebook : https://www.facebook.com/artculture4h

Youtube แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรม สร้างเสริมสุขภาพ : http://bit.ly/3YVFSl5

Instagram : https://www.instagram.com/artculture.4health/

Twitter : https://twitter.com/art_culture4h

Tiktok : https://www.tiktok.com/@artculture4healt

.

#สสส #แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ #เสน่ห์บางลำพู #บางลำพู #บางลำพูEveryday #CEA



ปฏิทินกิจกรรม























แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)

128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza,  16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand

โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]