งานตัดกระดาษ งานศิลปกรรมพื้นบ้านมหัศจรรย์ของชุมชนโคกสลุง จังหวัดลพบุรี
"งานตัดกระดาษ" ที่ชุมชนโคกสลุง อ.พัฒนานิคม จ.ลพบุรี เป็นงานที่มีความเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตชุมชน ซึ่งเป็นงานศิลปกรรมพื้นบ้านอย่างหนึ่ง ที่มักใช้ในงานเทศกาลต่าง ๆ มีไว้ประดับ ตกแต่ง เป็นเครื่องหมายแห่งความดีเป็นสัญลักษณ์ของความร่วมแรงร่วมใจกัน โดยหลัก ๆ จะมีการดีไซน์ออกมา 3 แบบด้วยกัน คือ พวงมะโหตร , งานตัดดอกไม้ และลูกโลก
.
พวงมโหตร : เป็นเครื่องหมายความดี สัญลักษณ์ของความดีงาม ความร่วมแรงร่วมใจ ก่อเกิดความสุขที่สัมผัสได้ของชาวไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง สมัยก่อนมักทำกันที่วัด ในงานกฐิน ผ้าป่า เทศน์มหาชาติ และงานบุญประเพณีต่างๆ เช่นงานบวช งานบุญที่บ้าน สมัยก่อนไม่มีกรรไกรมาตัดกระดาษโดยเฉพาะ แต่มักใช้อีโต้ เขียง หรือไม้พื้นเรียบ เป็นเครื่องมือในการทำ ซึ่งผู้ที่ตัดนั้นจะต้องมีความชำนาญในการตัด (เป็นภูมิปัญญาที่น่าสนใจมาก) (ปัจจุบันใช้กรรไกรได้)
.
งานตัดดอกไม้ : นิยมจัดตกแต่งในงานแห่ดอกไม้ ตกแต่งรวมกันเป็นต้นดอกไม้ที่ใช้ในงานประเพณี “แห่ดอกไม้” ช่วงตรุษสงกรานต์ของชาวไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง
.
ลูกโลก : นิยมใช้ตกแต่งในงานบวช ซึ่งใช้ร่วมกับสายรุ้ง
.
ซึ่งปัจจุบันนี้ชุมชนได้นำทั้ง 3 แบบนี้มาเป็นสื่อการเรียนการสอนแก่เด็ก และเยาวชนในพื้นที่ และคนที่สนใจ เพื่อสืบสานสืบทอดศิลปกรรมพื้นบ้านนี้ให้คงอยู่สืบไปได้ ทั้งนี้ยังเป็นเครื่องมือในการสร้างความรักสามัคคีของคนในชุมชนด้วย
.
.
*วิธีการทำพวงมโหตร*
อุปกรณ์ที่ใช้ 1. กระดาษว่าวหรือกระดาษแก้ว 2. กรรไกร (แต่ก่อนใช้มีดโต้ตัดพวงมโหตรเพราะตัดได้ตรงและไม่เสียเพราะกระดาษหายาก) 3. หัวพวงมโหตร (ทำจากกระดาษลังหรือกระกระดาษที่หนาแข็งแรง) 4. เชือกร้อยหัวพวงมโหตร
ขั้นตอนการทำพวงมโหตร
1. ขั้นตอนการพับ นำกระดาษแก้วมาซ้อนกัน 3-4 ชั้น หลากสี พับครึ่ง สีใดที่ต้องการโชว์จะซ้อนไว้ด้านใน พับครึ่งเพื่อหาแกนกลาง แล้วพับกระดาษเป็นรูปกรวย (พับจรวด) ทั้งสองด้านแล้วพับประกบเข้าหากันเป็นอันเสร็จ
2. ขั้นตอนการตัด ใช้กรรไกรตัดส่วนปลายสุดเพียงเล็กน้อย สำหรับร้อยหัวพวงมโหตร จากนั้นตัดสลับฟันปลาเรื่อยลงมาตามต้องการ ตกแต่งส่วนชายพวงมโหตรให้สวยงาม
3. ขั้นตอนการคลี่ นำพวงมโหตรที่ตัดแล้ว วางกับพื้นค่อย ๆ คลี่ออกจนเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า แล้วกลับด้านเอากระดาษด้านในออกมา เอาหัวพวงมโหตรที่ร้อยเชือกแล้ว ใส่ไปในรูที่ตัดไว้ จากนั้นดึงตกแต่งพวงมโหตรให้คลี่เป็นพวงสวยงาม
.. โอกาสพิเศษสำหรับในวันลอยกระทงนี้ ใครที่สนใจเรียนรู้วิธีตัดการดาษทั้ง 3 แบบนี้ สามารถมาที่ ชุมชนวัฒนธรรมไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง ได้เพราะทางชุมชนจะมีการสอนตัดกระดาษนี้ฟรี ตั้งแต่เวลา 14.00 - 18.00 น. เลยนะ ใครที่จะไปที่โคกสลุง จังหวัดลพบุรี สามารถเข้าไปเยี่ยมชม และฝึกได้แบบฟรี ๆ เลย ติดต่อโดยตรงได้ที่ ชุมชนวัฒนธรรมไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง โทรศัพท์ 084 978 6782
..
#แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ #สสส #วิสาหกิจเพื่อสังคม #SE #ไทยเบิ้ง #ชุมชนวัฒนธรรมไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง #พวงมโหตร # #ลูกโลก #ดอกไม้
.
ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่าง ๆ ของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้ที่
Official Web : http://artculture4health.com/
Facebook : https://www.facebook.com/artculture4h
Youtube แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรม สร้างเสริมสุขภาพ : http://bit.ly/3YVFSl5
Instagram : https://www.instagram.com/artculture.4health/
Twitter : https://twitter.com/art_culture4h
Tiktok : https://www.tiktok.com/@artculture4health
@ผู้ติดตาม เสน่ห์บางลำพู ชุมชนวัฒนธรรมไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง เที่ยวสาวะถีวิถีสุข SKA Heritage ผู้ติดตาม หมอลำหุ่น คณะเด็กเทวดา แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. สวัสดีห้วยปูแกง Sawasdee Huay Pu Keng Village ศูนย์เรียนรู้เสน่ห์บางลำพู
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]