ตู้คัมภีร์โบราณ I ณ วัดโพธิ์ชัย บ้านสาวะถี ต.สาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่น
หมวดหมู่ เรื่องเด่น
, โดย : admin , 7 กุมภาพันธ์ 65 / อ่าน : 985
ตู้คัมภีร์โบราณ I ณ วัดโพธิ์ชัย บ้านสาวะถี ต.สาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่น
.
.
ตู้คัมภีร์โบราณใบนี้ตั้งอยู่ที่วัดโพธิ์ชัย บ้านสาวะถี ต.สาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่น คาดว่ามีอายุประมาณ ๑๐๐ ปี แต่เดิมตั้งอยู่ในสิมหลังเก่า แต่เนื่องจากเกรงจะมีการชำรุด ผุพัง จึงได้มีการนำมาตั้งไว้ที่ศาลาการเปรียญหลังใหม่ เพื่อให้ลูกหลานและผู้สนใจได้ชม โดยภายในตู้คัมภีร์นี้ มีเอกสารหนังสือผูกหรือหนังสือใบลานอยู่จำนวนหนึ่ง โดยประกอบด้วย หนังสือ สังฮอมธาตุ ๑ ผูก พระเจ้าใช้ชาติ ๑ ผูก ลำ(ไก่)แก้ว ๑ ผูก อาการวัตตสูตร ๑ฉลองกฐิน ๒ ผูก มหานคร (กัณฑ์นคร) บั้นปลายขุนทึง ๑ ผูก ฉลองปิฎก ๑ ผูก และ พระเจ้าเดินโลก ๑ ผูก
.
.
โดยหนังสือใบลานดังกล่าวนี้ มีมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคามได้มาศึกษา สืบค้น และรวบรวมเอาไว้เมื่อหลายปีก่อนและเก็บรักษาโดยใช้ผ้าห่ออย่างดี เนื่องจากเกรงจะชุดรุดเสียหาย
.
.
หนังสือสังฮอมธาตุ
เป็นใบลานหมวดตำนานพุทธศาสนา โดยปกติมีจำนวน ๔-๕ ผูกต่อ ๑ มัด มักจารด้วยอักษรธรรม ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยแก้ว เนื้อเรื่องกล่าวถึงพระพุทธเจ้าทรงแก้ปัญหาของเทวดาที่มาถามถึงความเป็นไปของพระพุทธศาสนาในภายภาคหน้า พระพุทธองค์ทรงแก้โดยกล่าวถึงความเป็นไปของพระพุทธศาสนาเป็นระยะทุก 500 ปี ถึง 1,000 ปี เพื่อให้เทวดาได้รู้อย่างชัดเจน
.
.
พระเจ้าใช้ชาติ
เป็นใบลานหมวดนิยายธรรม โดยปกติพบว่ามีจำนวน ๗ ผูกต่อ ๑ มัด จารด้วยอักษรธรรม ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยแก้ว
.
.
ลำ(ไก่)แก้ว
เป็นใบลานหมวดนิทานพื้นบ้าน โดยปกติพบว่า หากจารด้วยอักษรธรรม ใช้ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยแก้ว จะมีจำนวน ๗-๘ ผูกต่อ ๑ มัด หากจารด้วยอักษรไทน้อย จะเป็นหนังสือผูกใหญ่ ๑ ผูก ใช้ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยกรอง
.
.
อาการวัตตสูตร
เป็นใบลานหมวดพระสุตันตปิฎก โดยปกติพบว่ามีจำนวน ๓-๔ ผูกต่อ ๑ มัด มักปรากฏอยู่กับสูตรอื่น ๆ เช่น เทวทูตสูตร มหามูลนิพพานสูตร จารด้วยอักษรธรรม ภาษาบาลี สำนวนร้อยกรอง เนื้อเรื่องกล่าวถึง พระสูตรที่ทรงพุทธคุณ ภายในมีบทบารมี ๓๐ ทัศ ผู้ใดท่องสวดประจำจะมีอานิสงส์มาก
.
.
ฉลองกฐิน
หรือ สลองกฐิน เป็นใบลานหมวดอานิสงส์ฉลอง โดยปกติพบปรากฏอยู่กับมัดฉลองเรื่องอื่น ๆ เช่น สลองยอดคำสอน สลองฟังธรรม สลองธาตุ สลองอารามแลวิหาร สลองขันธ์ 5 สลองผ้าบังสกุล สลองผ้ากับสลองผ้ากับ สลองสังฆทาน สลองข้าวจี่ ในแต่ละฉลองจะมี ๑ ผูก จำนวนใบลานประมาณ 4-5 แผ่น มักจารด้วยอักษรธรรม ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยแก้ว เนื้อเรื่องกล่าวถึง บุญอานิสงส์ที่ได้จากการถวายกฐิน
.
.
มหานคร (กัณฑ์นคร) บั้นปลาย
เป็นใบลานหมวดชาดก เป็นกัณฑ์สุดท้ายใน ๑๓ กัณฑ์ของ เวสสันดรชาดก หรือลำมหาชาติ โดยปกติพบว่ามีจำนวน ๑ ผูก เรียกนครกัณฑ์ มักปรากฏอยู่กับลำมหาชาติกัณฑ์อื่น ๆ รวม ๑๕-๑๖ ผูก ซึ่งรวมกุมารกัณฑ์บั้นต้น บั้นปลาย เทศน์สังกาศ มาลัยหมื่น มาลัยแสน และอื่น จารด้วยอักษรธรรม ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยกรอง เนื้อเรื่องกล่าวถึง เป็นกัณฑ์ที่ตอนพระเวสสันดรกลับไปครองเมืองดังเดิม ปมปัญหาทุกอย่างได้คลี่คลายไปในแนวทางที่ดี
.
.
ขุนทึง
หรือขุนทึง-ขุนเทือง เป็นใบลานหมวดนิทานพื้นบ้าน โดยปกติพบว่า หากจารด้วยอักษรธรรม ใช้ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยแก้ว จะมีจำนวน ๔ ผูกต่อ ๑ มัด หากจารด้วยอักษรไทน้อย จะเป็นหนังสือผูกใหญ่ ๑ ผูก ใช้ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยกรอง
.
.
ฉลองปิฎก
หรือ สลองปิฎก ฉลองหนังสือเทศน์ เป็นใบลานหมวดอานิสงส์ฉลอง โดยปกติพบปรากฏอยู่กับมัดฉลองเรื่องอื่น ๆ เช่น สลองยอดคำสอน สลองฟังธรรม สลองธาตุ สลองอารามแลวิหาร สลองขันธ์ 5 สลองผ้าบังสกุล สลองผ้ากับสลองผ้ากับ สลองสังฆทาน สลองข้าวจี่ ในแต่ละฉลองจะมี ๑ ผูก จำนวนใบลานประมาณ ๔-๕ แผ่น มักจารด้วยอักษรธรรม ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อย
.
.
พระเจ้าเดินโลก
เป็นเรื่อง “พระเจ้าเลียบโลก”หรือพระเจ้าเยี่ยมโลก เป็นใบลานหมวดตำนานพุทธศาสนา โดยปกติมีจำนวน ๙-๑๐ ผูกต่อใบลาน ๑ มัด มักจารด้วยอักษรธรรม ภาษาลาว-อีสาน สำนวนร้อยแก้ว เนื้อเรื่องกล่าวถึง การดำเนินของพระพุทธเจ้าไปยังที่ต่าง ๆ เพื่อเผยแพร่ศาสนา
.
.
ดูเรื่องราวที่น่าสนใจเหล่านี้ได้ที่ https://bit.ly/35NxEEJ
ปฏิทินกิจกรรม
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]
