ข้าวโป่ง หรือ ข้าวเกรียบสมุนไพรโบราณนางสุมณฑาจากบ้านสาวะถี จ.ขอนแก่น
.
ข้าวเกรียบสมุนไพรโบราณ หรือที่รู้จักกันในชื่อของ "ข้าวโป่ง" หรือ "ข้าวเกรียบว่าว" ขนมพื้นบ้านภาคอีสาน ที่นิยมทำทานกันในฤดูหนาวหลังจากเกี่ยวข้าวแล้ว "ข้าวโป่ง" นี้มีความเฉพาะตัว เพราะนอกจากกลิ่นหอมจากข้าวจากเตาถ่าน ยังกินอร่อยและกรอบถูกใจเด็ก ๆ เป็นอย่างมาก ปัจจุบันชาวบ้านในหลายพื้นที่ได้ปรับเปลี่ยนมาทำกินในงานบุญประเพณีสำคัญ ๆ
ถือเป็นวัฒนธรรมทางอาหารที่เปรียบเสมือนสะพานที่เชื่อมโยงอดีต ปัจจุบัน และอนาคตของผู้คนในชุมชน ส่งต่อภูมิปัญญาการถนอมอาหารแสนอร่อยที่ก่อให้เกิดความผูกพัน ความรัก ความสามัคคี ให้กับคนในครอบครัวและคนชุมชน
.
.
ขั้นตอนการทำ ข้าวโป่ง หรือ ข้าวเกรียบสมุนไพรโบราณนางสุมณฑาจากบ้านสาวะถี ก็ไม่ยุ่งยาก หากต้องอาศัยแรงกายแรงใจในการทำ เพราะต้องใช้เวลาในการตำข้าวนานกว่าจะละเอียดและต้องตำขณะที่ข้าวเหนียวใหม่ นึ่งสุกใหม่ ๆ ยังร้อน ๆ ด้วยครกกระเดื่อง (ครกกระเดื่อง หรือภาษาอีสานเรียกว่า "ครกมอง") พอตำเริ่มละเอียดได้ที่ก็ค่อย ๆ เอาใบตดหมูตดหมาหรือย่านพาโหม หรือ กระพังโหม ขยี้กับน้ำแล้วสลัดใส่ครก เพื่อให้ข้าวเหนียวจับตัวกันดี จากนั้นค่อย ๆ เติมน้ำตาล กะทิ ไข่ไก่ น้ำมันพืชและงาลงไป แล้วตำให้เข้ากันอีกครั้ง เมื่อใีความเหนียวนุ่ม ใช้มือดึงจะยืดหยุ่นดีไม่หดตัว ไม่แข็งหรือเหลวจนเกินไป
.
เมื่อเสร็จแล้วนำส่วนผสมที่โขลกแล้วบรรจุในถุงพลาสติก ใส่ถังไม่ให้โดนลม จากนั้นนำมาปั้นเป็นก้อนกลม ขนาดตามต้องการ นำมาวางบนพลาสติกและทับด้วยพลาสติกที่ทาด้วยไข่และน้ำมันพืช และทับด้วยไม้แบน ให้เป็นแผ่นบาง กลม แล้วนำมาแกะพลาสติกออก ผึ่งลมบนที่ตากมุ้งเขียว หรือเสื่อกกที่ทอไว้ แล้วนำไปผึ่งลมในที่ร่ม 1 วันให้แห้งสนิท พอถึงเทศกาลสำคัญก็นำมาปิ้งบนเตาไฟอ่อน ๆ จนพองฟู กรอบ ส่งกลิ่นหอมชวนกิน
.
. สำหรับใครที่ไม่อยากทำเอง แต่อยากลองชิมรสชาติข้าวโป่ง หรือ ข้าวเกรียบสมุนไพรโบราณนางสุมณฑาจากบ้านสาวะถีสามารถมาเยี่ยมเยื่อนที่ เที่ยวสาวะถีวิถีสุข ในเทศกาลต่างๆ ได้ นอกจากจะได้มีส่วนร่วมในการปิ้งข้าวโป่งทานเองแล้ว ยังมีโอกาสได้สัมผัสวิถีชีวิตของชุมชนด้วย หรือใครที่ไม่สามารถไปในพื้นที่ได้ก็สามารถสั่ง #ข้าวเกรียบสมุนไพรโบราณนางสุมณฑาจากบ้านสาวะถี มาทานได้โดยสามารถออเดอร์ได้ที่ เที่ยวสาวะถีวิถีสุข เช่นกัน เมื่อได้ทานแล้วรับรองติดใจแน่นอน ...
.
**ทางภาคเหนือมีขนมชนิดนี้เช่นกันแต่เรียกข้าวปองหรือข้าวควบ**
.
#แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ #สสส #วิสาหกิจเพื่อสังคม #SE #ข้าวเกรียบนางสุมณฑา #ข้าวเขียบ #สาวะถี #สาวะถีวิถีสุข
.
ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่าง ๆ ของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ได้ที่
Official Web : http://artculture4health.com/
Facebook : https://www.facebook.com/artculture4h
Youtube แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรม สร้างเสริมสุขภาพ : http://bit.ly/3YVFSl5
Instagram : https://www.instagram.com/artculture.4health/
Twitter : https://twitter.com/art_culture4h
Tiktok : https://www.tiktok.com/@artculture4health
.
@ผู้ติดตาม เสน่ห์บางลำพู ชุมชนวัฒนธรรมไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง เที่ยวสาวะถีวิถีสุข SKA Heritage ผู้ติดตาม หมอลำหุ่น คณะเด็กเทวดา สวัสดีห้วยปูแกง Sawasdee Huay Pu Keng Village
แผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Art & Culture for Health Literacy
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส)
ThaiHealth Promotion Founnation (THPF)
128/177 ชั้น 16 อาคารพญาไทพลาซ่า ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400
128/177 Phayatai Plaza, 16th Fl., Phayathai Rd., Rajthevee, Bangkok 10400 Thailand
โทรศัพท์ : 02-129-3897-8 โทรสาร : 02-129-3899
อีเมล : [email protected]