ที่มาและลักษณะสำคัญของแนวคิดวิสาหกิจชุมชนเพื่อสังคม (Social Enterprise)

        แนวคิดของวิสาหกิจชุมชนถูกยอมรับและแพร่กระจายอย่างมากในประเทศแถบยุโรป แล้วเกิดเป็นองค์กรที่มีความร่วมมือจาก 15 ประเทศในยุโรป ชื่อว่า “The EMES European Research Network” เริ่มทำการศึกษาและวิจัยเรื่องนี้อย่างจริงจัง เพื่อให้แนวคิดนี้มีความเป็นวิชาการเพิ่มมากขึ้น ต่อมารัฐบาลอังกฤษได้นำแนวคิดวิสาหกิจชุมชนมาทำเป็นรูปธรรมระดับประเทศในเชิงองค์ความรู้และการประชาสัมพันธ์ ก่อนที่แนวคิดนี้จะถูกรองรับโดยสภาอังกฤษอย่างเป็นทางการ ในฐานะบริษัทเพื่อผลประโยชน์ของชุมชน (The Community Interest Company) ที่มีวัตถุประสงค์ให้เป็นธุรกิจเพื่อสังคมอย่างยั่งยืน

        ซึ่งองค์กร The EMES ได้ให้นิยามวิสาหกิจชุมชนไว้ว่า เป็นเครือข่ายกลุ่มคนหรือชุมชนในฐานะองค์กรนิติบุคคล และเป็นกิจการเพื่อผลประโยชน์ของชุมชนโดยเริ่มต้นจากกลุ่มคน เน้นกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคม ให้มีการลงทุนจริงเพื่อประโยชน์เชิงสินค้าหรือบริการที่เป็นรูปธรรมในโลกเศรษฐกิจ  

        สำนักงานการสร้างเสริมกิจการเพื่อสังคมแห่งชาติ (สกส.) – TSEO ได้อธิบายความหมายของกิจการเพื่อสังคมหรือ Social Enterprise (SE) ว่า เป็นกิจการที่มีจุดหมายหลักในการแก้ไขปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยใช้กลไกการบริหารจัดการธุรกิจมาผนวกเข้ากับความรู้และนวัตกรรมสังคม ให้มีความยั่งยืนทางรายได้หลักจากสินค้าและบริการ แล้วนำผลกำไรที่ได้เข้าชุมชนเพื่อลงทุนซ้ำและพัฒนากิจการต่อไป โดยวิสาหกิจชุมชนเพื่อสังคมต้องมีลักษณะสำคัญ 6 ประการ 

        ดังนั้น กิจการเพื่อสังคม คือ การนำนวัตกรรมทางสังคมมาพัฒนาผ่านการบริหารจัดการแบบธุรกิจ เพื่อเป็นประโยชน์เชิงสินค้าและบริการที่มีแบบแผนและเป็นรูปธรรม ให้สามารถสร้างรายได้แล้วนำกำไรไปลงทุนซ้ำเพื่อพัฒนาสังคมต่อไปได้ ซึ่งจะสอดคล้องกับวิสาหกิจชุมชนเพื่อสังคมในแบบของแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. ที่มีการนำนวัตกรรมของชุมชนที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชนมาพัฒนาเป็นสินค้าและบริการอย่างสร้างสรรค์ เพื่อสร้างความเข้มแข็งด้านการพัฒนาและจัดการชุมชนให้อยู่บนรากฐานของภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้วยรูปแบบวิสาหกิจชุมชน โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างสุขภาวะที่ดีและเป็นประโยชน์ให้กับชุมชน

ขอบคุณข้อมูลจาก 

- ดร.สุนทร คุณชัยมัง http://www.imageplus.co.th/content-detail.php?id=999

- สำนักงานการสร้างเสริมกิจการเพื่อสังคมแห่งชาติ (สกส.) – TSEO http://www.wearegreeners.com/greenblog/detail/186

ร่วมกันแลกเปลี่ยนข้อมูลได้ที่แฟนเพจเฟซบุ๊คแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สสส. : www.facebook.com/artculture4h 

ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้บนเว็บไซต์: www.artculture4health.com