ปลุกใจเมืองสาวะถีวิถีสะอาด

ใครจะไปคิดว่า หมู่บ้านสาวะถี ตำบลสาวะถี อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่นแห่งนี้ จะเป็นหมู่บ้านที่สามารถจัดการปัญหาขยะได้อย่างดีเยี่ยม เพราะจากปี 2556 ที่ผ่านมา ปัญหาขยะที่เคยมีสะสมต่อวันถึง 20 ตัน ได้ลดลงเหลือเพียง 6 ตันในปี 2560 นี้ แต่ก็ยังเป็นปัญหาใหญ่ที่ทำให้เทศบาลตำบลสาวะถีต้องจัดการกับมัน และปลายปีนี้เทศบาลตำบลสาวะถีได้ไปเจรจากับเทศบาลนครขอนแก่นเพื่อนำเอาขยะที่มีอยู่ 6 ตันไปทิ้งเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า โดยตกลงเจรจาที่จะต้องจ่ายเงินค่ากำจัดขยะมากถึง 6 แสนบาทต่อปี ... มันช่างมหาศาลจริง ๆ 

นางปรียา สมทรัพย์ 

เรื่องนี้ นางปรียา สมทรัพย์ ผู้อำนวยการกองสาธารณสุขสิ่งแวดล้อมเทศบาลตำบลสาวะถี บอกว่า การทำโครงการเพื่อแก้ไขปัญหาขยะของเทศบาลอย่างต่อเนื่อง ทำให้ปัญหาขยะในครัวเรือนลดลง โดยเฉพาะการแยกขยะและเอาขยะมาขาย ทำให้พื้นที่หมู่บ้านสาวะถี หลายครอบครัวคัดแยกขยะดีเยี่ยมจนไม่มีขยะจะทิ้ง และไม่มีขยะจะขาย แต่ขยะจะมีมากในช่วงงานเทศกาล ซึ่งจัดที่วัดไชยศรี วัดที่มีฮูปแต้มหรือภาพจิตรกรรมฝาผนังที่งดงามและมักจะมีนักท่องเที่ยวมาเยือน พร้อมกับการจัดกิจกรรมอยู่เนือง ๆ และผลที่เหลืออยู่ทุกครั้งที่จัดงานคือขยะที่ทางวัดต้องหาคนมาจัดการและคัดแยกเพื่อให้เทศบาลมาเก็บต่อไป

นอกจากปัญหาขยะในวัดช่วงเทศกาลที่พบแล้ว ปัญหาใหญ่คือขยะในโรงเรียน ซึ่งมีโรงเรียนประถมและโรงเรียนมัธยมในพื้นที่ ที่มีขยะให้ไปเก็บทุกวัน โดยพบว่าเด็กนักเรียนไม่ได้คัดแยกขยะก่อนทิ้ง แต่จะทิ้งรวมกัน ทั้งขยะที่ขายได้ ขยะเปียก ขยะพิษ และ ขยะรวม ทำให้เป็นภาระของเทศบาลที่ต้องไปเก็บเพื่อนำไปจัดการ โดยหากอุดช่องโหว่ตรงจุดนี้ได้ จะทำให้บ้านสาวะถีทั้งหมดหมู่บ้านปลอดขยะได้ 

โครงการปลุกใจเมืองสาวะถีวิถีสะอาด จึงได้เริ่มต้นขึ้น หลังจากเมื่อปี 2560 ที่ผ่านมา เครือข่ายสื่อศิลปวัฒนธรรมชุมชนอีสาน โดยแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้เข้าไป สปาร์คเด็กนักเรียนในโรงเรียนสาวะถีพิทยาสรรพ์ เพื่อให้รู้จักคัดแยกขยะ ทิ้งขยะ และวางแผนการจัดการขยะระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว จนนำมาสู่การเปิดเพจ "ปลุกใจไทสาวะถี" ขึ้น และมีการรณรงค์จัดการปัญหาขยะในโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง 

แต่ในปีนี้จากการรณรงค์ในโรงเรียนได้มีการขยายพื้นที่ออกสู่ชุมชน โดยได้เชิญตัวแทนชุมชน ตัวแทนเทศบาล มาเข้าร่วมระดมสมองเพื่อหาทางจัดการขยะกันอย่างเป็นรูปธรรม โดยมีเป้าหมาย จากวันนี้จนถึงเดือนตุลาคม สาวะถีจะต้องลดปริมาณขยะลงให้ได้ โดยเฉพาะในโรงเรียนทั้งสองแห่งในพื้นที่ 

โดยแผนการณรงค์มีตั้งแต่ การเดินขบวนรณรงค์ในพื้นที่ เมื่อวันเสาร์ที่ 16 มิถุนายนที่ผ่านมา และการวางแผนรณรงค์ในระยะสั้นนี้คือการจัดประกวดวาดภาพในระดับประถม มัธยมต้นและมัธยมปลาย โดยจะจัดในวันที่ 2 สิงหาคมนี้ พร้อม ๆ กับการประกวดโครงการของทั้ง 3 ระดับ เพื่อลดปัญหาขยะในโรงเรียนอีกด้วย

นอกจากนั้นในขั้นตอนต่อไปคือการนำเอา นวัตกรรมที่ได้จากการจัดการขยะ มาโชว์และแลกเปลี่ยนไอเดียกัน ในตลาดนัดขยะ ซึ่งจะจัดให้ตรงกับวันที่เทศบาล รับซื้อขยะจากชุมชน เพื่อจะได้ให้ทุกภาคส่วนเห็นว่า ขยะที่มีอยู่นั้น นอกจากเอามาคัดแยกและขายแล้ว ยังสามารถเอาไปแปรรูปและทำเป็นสิ่งประดิษฐ์ สิ่งของได้อีกหลากหลาย

นี่คือภารกิจที่ชาวเมืองสาวะถี ได้ประกาศเจตนารมณ์ร่วมกัน เพื่อจะจัดการขยะในชุมชนให้หมดไป ดังที่ท่านพระครูบุญชยากร ได้บอกเอาไว้ว่า ใจใส ใจสะอาด ปราศจากขยะ เพราะหากเราจัดการขยะในใจเราได้ฉันใด เราก็จะสามารถแก้ปัญหาขยะนอกหัวใจเราได้ฉันนั้น.